
HÜMANİST KİMDİR?
Doç. Dr. Şafak Nakajima
Hümanizm, akılla şefkati birleştiren bir yaşam felsefesidir.
Hümanist düşüncenin tarihi, Antik Çin, Hindistan ve Yunanistan'da başlar; bilimsel devrim ve aydınlanma yoluyla modern laikleşmeye ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ne uzanır.
Ünlü hümanistler arasında, Shakespeare, Immanuel Kant, Denis Diderot, Charles Darwin, Marie ve Pierre Curie, Sigmund Freud, Nehru, Albert Einstein, Jean-Paul Sartre, Isaac Asimov, Francis Crick, Carl Sagan, Richard Dawkins, Umberto Eco, Stephen Hawking gibi dünyanın en seçkin bilim insanları, düşünürleri ve sanatçıları vardır.
Hümanist bir insan:
İnsani ve yaşamsal sorunların çözümünde aklı ve bilimi esas alır.
Evrenin gerçeklerini keşfetmek için bilimsel yönteme, kanıtlara güvenir. Test edilmemiş iddialardan şüphe duyar ve her tür dogmatik inanç, politik görüş ve geleneği sorgular.
Kendisini evrenin bir vatandaşı olarak görür.
Her tür ayrıcalık, ayrımcılık ve hoşgörüsüzlükten uzak, ilerici ve merhametli bir dünyaya özlem duyar.
Küçük ya da büyük her tür kararını, tüm canlıların iyiliğine duyarlı bir etik anlayışla vermeye dikkat eder.
Açık ve çoğulcu bir topluma inanır.
Demokrasiyi: insanların ve diğer canlıların haklarını otoriter seçkinlerden ve baskıcı çoğunluktan korumanın en etkin yolu olarak görür.
Din ve devletin mutlak ayrılığı ilkesine bağlıdır.
Kendi din, cinsiyet, yaş, milliyet, inanç, sınıf, cinsel yönelim veya etnik kökeninin diğerlerinden üstün olduğu iddiasına dayanan bölücü ve aşağılayıcı yaklaşımlar yerine, ortak iyilik için çaba gösterir.
Toplumsal adaleti güvence altına almak amacıyla sorumluluk üstlenir.
Yardıma ihtiyacı olanların ve engellilerin iyi yaşam haklarını savunur.
Olgun yetişkinlerin yaşamdan kendi istek ve beklentilerini dile getirme, cinsel yönelimlerini ifade edebilme, üreme özgürlüklerini kullanma, nitelikli eğitim ve sağlık hizmetlerine erişme, onurlu biçimde ölme hakları için mücadele eder.
Tartışma ve uzlaşma sanatını, farklılıkları çözmenin ve karşılıklı ortak bir anlayışa ulaşmanın aracı olarak geliştirir.
Doğruluk, dürüstlük, merhamet, hoşgörü, özveri ve sorumluluk, ahlaki ilkelerinin temelini oluşturur.
Sağlıklı ve dengeli bir toplum için, çocukluktan itibaren bu ilkelerin öğretilmesinin önemini bilir.
Hümanist; dogma yerine gerçeği, cehalet yerine öğrenmeyi, sorumsuzluk yerine sorumluluğu, suç ve günah korkusu yerine evrensel etik ilkelerine göre erdemli yaşamı, kin, nefret, ayrımcılık ve düşmanlık yerine hoşgörü ve şefkati, bencillik yerine dayanışmayı seçer.
İnsanların yaratıcı yeteneklerini sonuna kadar geliştirip mutlu olarak ve başkalarının da gelişimlerine, mutluluklarına katkıda bulunarak hayatlarına anlam kazandıracaklarına inanır.