0212 570 8020 
0552 223 9897
0212 570 8020 0552 223 9897
TÜKENMİŞLİK SENDROMU
Doç. Dr. Şafak Nakajima
Depresyon tanısı alıp da ilaç kullanmak istemediği için bana başvuran bazı hastalarımda saptadığım bir tablo var:
Tükenmişlik Sendromu.
Tükenmişlik Sendromu, depresyonu taklit eder ama ondan farklıdır.
Depresyonla tükenmişlik sendromunu ayırt etmek sağlığınız açısından çok önemlidir. Gereksiz antidepresan kullanımı, sorunu çözmek bir yana giderek daha da güçsüzleşmenize yol açacağı gibi, yan etkileriyle de mücadele etmenizi gerektirecektir. Tükenmişliği olan insanlar her zaman depresyona girmez. Ancak tükenmişlik, depresyona girme riskini artırabilir.
Tükenmişlik, enerjinizi tüketecek düzeyde sorumluluk üstlenmekten ve zorlayıcı koşullarda çalışmaktan kaynaklanan kronik yorgunluktur.
Depresyon ise, sadece iş yaşamı ya da üstlenilen sorumlulukla ilgili değildir. Kişi, hayatın her alanında olumsuz duygu ve düşünceler yaşar.
Tükenmişlik, stresten de farklıdır. Stres, belirli bir nedenle ortaya çıkan gerilimdir ve daha kısa sürelidir. Gelir gider.
Tükenmişlik, uzun süre devam eden stres ve bunalım sonucu ortaya çıkar. Sürekli ve daha yoğundur.
Doktorlar, hemşireler, öğretmenler, avukatlar, huzurevi çalışanları, evde hasta ya da yaşlı bakımı yapan aile bireyleri veya profesyonel bakıcılar, çalışan ya da çok çocuklu annelerin yanı sıra günümüzde, iletişim teknolojileri aracılığıyla her an ulaşılır olması beklenen birçok meslekten profesyonel de, tükenmişlik yaşayabilir.
Peki, siz Tükenmişlik Sendromu yaşıyor olabilir misiniz?
Eğer yapmak için eğitim almadığınız, hoşlanmadığınız veya tutku duymadığınız bir işi yapmaya kendinizi zorluyorsanız, rol dağılımı belirsiz ve adaletsiz bir sisteme sahip veya istikrardan yoksun bir kurumda görevliyseniz, işinizi düzgün bir şekilde yapmak için uygun araç ve gereçlerden yoksunsanız, yönetimden yeterli destek alamıyorsanız, gereğinden fazla süreyle ya da zaman baskısı altında çalışıyorsanız, riskli sorumluluklar üstleniyor, düşük maaş alıyor, görmezden geliniyor ya da kötü muameleye maruz kalıyorsanız, dinlenecek zamanınız yoksa, hele bir de karamsar, içe dönük ve mükemmeliyetçi biriyseniz, sorunun cevabı “Evet” olabilir.
Bu durumda tükenmişlik bulgularını tanımanızda yarar vardır.
Tükenmişlik Sendromu, aşırı yorgunluk, uyumakta zorluk, baş, kemik ve kas ağrıları, iştah düzensizlikleri gibi fiziksel bulgular verir.
Memnuniyetsizlik ve çaresizlik hissi, isteksizlik, kendini değersiz görme gibi zihinsel yakınmalarınız olabilir. Zaman zaman aklınızdan yok olma isteği ya da intihar düşünceleri geçebilir.
Giderek çevrenizden uzaklaşır, sorumluluklarınızı yerine getirmede zorlanırsınız. Sık sık öfke patlamaları yaşayabilirsiniz.
Araştırmalar, tükenmişliğin kalp-damar hastalıkları, tip 2 diyabet, yüksek kolesterol, ciddi boyutlara ulaşabilen sindirim ve solunum sorunları ve hatta 45 yaşından önce ölüm gibi önemli sağlık risklerine yol açabildiğini gösteriyor.
Tükenmişlik Sendromunun tanısında dikkate aldığımız üç temel bulgu vardır:
Çözümün ilk adımı, tanınızın doğru konmasıdır. Yaşamınızı biyopsikososyal bütünlüğüyle gözden geçirmek, sorunun köküne inmek ve onu düzeltmek gerekir.
Geniş içerikli ‘Stres ve Yaşam Yönetimi’ programımda hedef, hastamın sağlıklı bir iş - yaşam dengesi kurmayı öğrenmesidir. Duygularını yönetmeyi, akılcı ve olumlu düşünmeyi, sınır çizmeyi, doğru iletişim kurmayı, hayatına anlam katmayı öğrenen kişilerin, tükenmişlik sendromundan çok şeyler öğrenerek çıkması mümkündür.
Bu programla birlikte uyguladığım derin gevşeme, bilinçli farkındalık egzersizleri ve endorfin düzeyini ilaçsız yolla arttırarak rahatlamayı sağlayan psikoakupunktur programı, iyileşme sürecinizi kolaylaştırır.
Unutmayın!
Tükenmişlik, zihniniz ve bedeninizden, karşılayamayacakları görevleri talep ettiğiniz zaman ortaya çıkar.
Her zorlayıcı deneyim gibi, tükenmişlik de iyi bir öğretmendir.
Bu öğretmen acaba size ne anlatmaya, neyi öğretmeye çalışıyor?