Eminim siz de derslerinde ve üniversite sınavlarında çok başarılı olmuş, iş yaşamında önemli başarılara imza atmış olmasına karşın sürekli gergin, mutsuz, yanlış seçimler yapan, ilişkilerini mahveden insanlarla karşılaşmışsınızdır.
Meslek hayatımda sıkça rastladığım bu profildeki hastalar bana, stres yönetiminde zorlanma, uykusuzluk, psikosomatik hastalıklar, amaçsızlık/anlamsızlık veya ilişki sorunlarıyla başvurur. Çoğunda altta yatan neden, duygusal zekâlarının (EQ), bilişsel zekâ katsayıları (IQ) kadar yüksek olmamasıdır. O nedenle duygusal zekâ, tanı ve tedavide dikkate alınması gereken bir meseledir.

Duygusal zekâ ilk olarak 1990 yılında Peter Salovey ve John D. Mayer tarafından yayımlanan bir makalede tanımlandı, ancak büyük ihtimalle çoğunuz bu terimi Daniel Goleman’ın “Duygusal Zekâ” adlı kitabıyla duydu.

Duygusal zekâ, kendini ve başkalarını daha iyi anlama, empati yapabilme, duygusal kontrol ve etkili iletişim kurabilme yeteneği gibi bir dizi beceriyi içerir. Bu beceriler, kişisel ilişkiler, iş ilişkileri, stres yönetimi ve duygusal denge gibi birçok alanda önemlidir. Duygusal zekâ, kişilerin daha etkili iletişimciler ve daha mutlu bireyler olmalarına yardımcıdır.
İdeal formül hem IQ hem de EQ yeteneklerinin gelişmiş olmasıdır.

Peki, bir insanın duygusal zekâsı zayıfsa ne olur?

Duygusal zekâsı zayıf olan kişiler, duygusal dalgalanmalarını düzenleyemediklerinden, stresli durumlarla başa çıkmakta güçlük çeker, ani öfke veya hüzün patlamaları yaşayabilirler. Kronik stres, zihinsel ve fiziksel birçok sağlık sorununa yol açabilir.

Duygusal ifadeleri anlamak onlar için zordur. Duygusal ifadeleri anlayamamak veya yanlış yorumlamak, yanlış anlaşılmalara ve iletişim eksikliklerine neden olur.
Empati, başkalarının duygusal deneyimlerini anlama ve paylaşma yeteneğidir. Duygusal zekâsı zayıf bireyler, empati yapmada zorlanırlar.
Tüm bunlar, insanlar arası ilişkilerde sorunlar yaşamalarına yol açar. Özel ve iş yaşamları olumsuz etkilenir. Yalnızlaştıkça daha da kötü hissederler.

Duygusal zekâ geliştirilebilir bir beceridir. Duyguları fark etmek, duygusal ifadeleri anlama becerilerini artırmak, empatiyi geliştirmek, stres yönetimini öğrenmek ve duygusal dengeyi sürdürebilmek için eğitim ve pratiğe ihtiyaçları vardır.
Geliştirilen duygusal zekâ, kişinin yaşam kalitesini artırıp daha sağlıklı ilişkiler kurmasına, amaçlı ve anlamlı bir yaşam sürdürmesine yardımcı olabilir.